از گذشته تا به امروز همواره فلزات گرانبهایی همچون طلا، نقره و مس به خاطر خواص ظاهری و منحصر به فردشان جایگاه ویژه ای بین انسان‌ها داشته اند. از این رو آدمی همواره سعی کرده است از این فلزات برای ساخت وسایل ارزشمند استفاده کند. قیمت بالای این فلزات مخصوصا طلا، صنعتگران و هنرمندان را به فکر جایگزینی با داشتن ویژگی های مشابه برای آن ها انداخته است. خوشبخانه پیگمنت های متالیک (Metallic Pigments) توانسته اند به یکی از جایگزین های مناسب برای این فلزات گرانبها تبدیل شوند. این پیگمنت ها به ما کمک میکنند به اشیا پیرامون خود جلوه هایی طلایی, نقره ای و مسی هدیه بدهیم. پیگمنت های متالیک همانطور که از نامشان پیداست بر پایه فلزات و آلیاژهایی از مس، روی و آلومینیوم هستند. رنگدانه‌های متالیک که در بازار به اکلیل نیز معروف هستند به دو صورت پودری و خمیری (Leafing & Non-Leafing) به مصرف کننده ها عرضه میشوند.
سری طلایی پیگمنت های متالیک آلیاژهایی از مس و روی هستند که اکثر این ترکیب را فلز مس تشکیل داده است. با افزایش درصد روی در این ترکیب رنگ آنها به زردی و سبزی می‌رود. این سری از محصولات در قالب پودر (Powder) ، خمیر (Paste) و گرانول (Granule) در میکرون های متفاوت تولید میشوند.
سری نقره‌ای پیگمنت های متالیک فلزاتی از آلومینوم و روی هستند که در مورفلوژی‌های متنوع نظیر Corn Flake، Silver Dollar و VMP به منظور ایجاد خواص ویژه تولید میشوند. این سری از محصولات در قالب پودر (Powder) ، خمیر (Paste) و گرانول (Granule) در میکرون های متفاوت تولید میشوند.
سری مسی پیگمنت های متالیک آلیاژهایی از مس و درصد بسیار ناچیزی از روی هستند. این سری از پیگمنت‌ها بدلیل ظاهر متفاوت خود یکی از گزینه‌های محبوب هنرمندان برای کهنه‌کاری به شمار می‌آیند. این سری از محصولات در قالب پودر (Powder) ، خمیر (Paste) و گرانول (Granule) در میکرون های متفاوت تولید میشوند.
از زمان معرفی سیستم پوشش دو لایه‌ای (Two-Coat Coating System) در اواسط دهه 1970، پیگمنت های متالیک به طور فزاینده‌ای در صنایع خودروسازی محبوب شده‌اند. پیگمنت‌های آلومینیوم مخصوصا در حالت خمیری‌شکل (Paste) و در مورفلوژی‌های Corn Flake ،Silver Dollar و تکنولوژی جدید Vacuum Metallized (VMP) Pigments از پر مصرف ترین خانواده‌های پیگمنت های متالیک در این صنعت به شمار می‌آیند. رد پای این پیگمنت‌ها را میتوان علاوه بر بدنه خودرو در بخش‌های دیگر مانند لوازم جانبی داخل خودرو نیز مشاهده کرد.
یکی از بزرگترین مصرف کننده های پیگمنت های متالیک صنایع خودروسازی هستند. استفاده از این پیگمنت های متالیک در صنایع اتومبیلی علاوه بر رنگ بدنه خودرو در بخش های دیگر مانند لوازم جانبی داخل خودرو (Accessories)، قالپاق ها و قطعات مختلف داخلی و خارجی به چشم میخورد.
از آنجایی که در پوشش‌های پودری (Powder Coatings) مطلقا هیچ گونه حلالی وجود ندارد آنها را به یکی از سازگارترین سیستم‌های پوشش دهی با محیط زیست تبدیل کرده‌است. حرارت در کوره‌های پخت رنگ‌های الکترواستاتیک یکی از چالش‌های بزرگ در انتخاب پیگمنت مناسب است. خوشبختانه با پیشرفت صنعت رنگ در تولید پیگمنت‌های مقاوم در برابر حرارت، پیگمنت‌های متالیک از این قاعده جدا نمانده و توانسته‌اند جایگاه ویژه‌ای در پوشش‌های پودری پیدا کنند. پوشش مبلمان‌های فلزی، قطعات خودرو، لوازم آشپزخانه و … از کاربردهای پیگمنت های متالیک در پوشش‌های الکترواستاتیک میباشند.
کاربرد پیگمنت های متالیک در صنعت پلاستیک بسیار متنوع است. اول، پیگمنت های متالیک برای ایجاد جلوه‌های فلزی، در قالب مستربچ (MasterBatch) برای رنگ دهی پلاستیک‌ها استفاده میشوند. دوم، خواص فیزیکی پیگمنت های متالیک مانند رسانایی الکتریکی و گرمایی، آنها را به یکی از گزینه‌های مناسب برای تولید پلاستیک‌های مهندسی مانند پلاستیک‌های ضد الکتریسیته ساکن ( به عنوان مثال در کفپوش‌ها) و همچنین پلاستیک‌هایی با قابلیت انتقال حرارت و چگالی بالا مانند تفلون‌ها، هستند.
در صنعت چاپ استفاده از جلوه‌های متالیک (طلایی، نقره‌ای و مسی) برای افزایش کیفیت و ارزش بسته بندی، لیبل، تبلیغات چاپی و کاغذ دیواری بسیار رایج است. پیگمنت های متالیک گزینه‌های بسیار مناسبی برای طیف گسترده‌ای از مرکب‌ها و فرآیند‌های چاپ نظیر لیتوگرافی افست، فلکسو، گراور و سیلک میباشند. در دهه‌های اخیر به دلیل مسائل زیست محیطی، تولیدکنندگان مرکب در سراسر جهان به سمت تولید مرکب‌هایی برپایه آب روی آورده‌اند. پیگمنت های متالیک از این قاعده مستثنا نمانده و امروزه این پیگمنت‌ها برپایه آب نیز تولید میشوند که در گذشته چالشی بزرگ در این صنعت به شمار می‌آمد.
ابداع روش کنسروسازی توسط نیکولا آپر در سال 1810 انقلابی در صنعت غذایی دنیا ایجاد نمود که همچنان با گذشت بیش از دو قرن این روش همچنان در این صنعت کاربرد فراوانی دارد. معمولا غذاهای کنسرو شده در داخل بسته بندی‌های فلزی قرار می‌گیرند. یکی از مهمترین چالش‌های این صنعت محافظت از این ظروف فلزی در برابر بعضی از موادخورنده‌ای که در داخل آن قرار دارند می باشد. خوشبختانه پیگمنت های متالیک علاوه بر افکت‌های زیبا با داشتن خواص ضد خوردگی توانسته‌اند یکی از گزینه‌های مناسب در جهت برطرف کردن این چالش باشند.
از بدو ساخت ظروف سرامیکی و چینی در دنیا انسان‌ها همواره در فکر زیباتر کردن این ظروف با نقش و نگارهای چشم نواز بوده‌اند. آب طلا یکی از پر طرفدارترین و محبوب ترین رنگ‌هایی است که از گذشته تا به امروز بر روی ظروف چینی و شیشه‌ای استفاده میشود. قیمت بالای این رنگ صنعتگران در این حوزه را بفکر جایگزینی ارزان قیمت تر انداخته است. با پیشرفت تکنولوژی در علم متالوژی، امروزه سری جدیدی از پیگمنت های متالیک تولید میشوند که ضخامت بسیار نازکی دارند. این سری از پیگمنت‌ها جلوه‌ای کاملا مشابه آب طلا بر روی ظروف ایجاد میکنند.
امروزه صنعت نساجی یکی از اصلی‌ترین صنایع مادر در جهان به حساب می‌آید. نیازهای متنوع و روزافزون بازار مد و پوشاک، صنعتگران در این حوزه را به استفاده از رنگ‌های جدید واداشته است. پیگمنت های متالیک با داشتن چلوه‌های درخشان و رنگ بندی‌های چشم نواز توانسته‌اند این نیاز را به خوبی برطرف کنند. این پیگمنت‌ها با ترکیب شدن با لاک‌ها و واکس‌های مخصوص، قابلیت اجرا بر انواع پارچه‌ها و چرم‌های طبیعی و مصنوعی و… را دارند. همچنین مرکب‌های متالیک با کمک شابلون‌های چاپ، نقش و نگارهای چشم نوازی را بر لباس‌ها و پارچه‌های مبلی ایجاد میکنند.
ویژگی منحصر به فرد پودرهای آلومینیوم، کاربرد این ماده را علاوه بر صنعت پوشش به صنعت مصالح ساختمانی نیز گسترش داده است. استفاده از مصالح سبک و در عین حال مقاوم نسبت به مصالح سنتی، متخصصان این حوزه را به استفاده از بتن های هوادهی اتوکلاوشده یا به اصطلاح ACC (Autoclaved Aerated Concrete) سوق داده است. این بتن‌ها با داشتن ویژگی‌های خاص نظیر وزن کم، عایق در برابر حرارت و تحمل فشار بالا، آنها را به یکی از مصالح محبوب تبدیل کرده است. با ترکیب پودرهای آلومینوم و آهک در بتن‌های معمولی گاز هیدروژن آزاد شده و باعث حفره در این نوع از بتن‌ها میشود.
پیگمنت های متالیک با ایجاد جلوه‌های بصری زیبا و چشم نواز همواره مورد توجه طراحان و هنرمندان دکوراسیون داخلی و خارجی بوده‌اند. از صنایع مبلسازی، لوسترسازی، مجسمه‌سازی و پتینه گرفته تا تولیدکنندگان وسایل تزئینی کوچک از مصرف‌کنندگان عمده پیگمنت های متالیک به شمار می‌آیند. این پیگمنت‌ها با ایجاد خواص نوری منحصر به فرد و طیف رنگی گسترده، مخصوصا در سری‌های طلایی این پیگمنت‌ها نظیر طلایی روشن(Pale Gold) ، طلایی کاهی (Rich Pale Gold) ، طلایی کاهی مایل به سبز (Rich Gold) و اشرفی طلایی (Ducat Gold) دریچه‌ای به سمت خلاقیت بی‌نهایت برای کاربران این حوزه ایجاد کرده‌اند.
پیگمنت های متالیک به دو صورت خمیر و پودر در بازار عرضه میشوند که در نوع خمیری آن ها با اضافه کردن مقدار حلال مورد نظر و سایر افزودنی ها به رنگ مورد نظر بدل میشوند و نوع پودری آنها مانند پیگمنت های صدفی قابل استفاده در انواع حلال ها و رزین ها مانند اپوکسی، آلکید، پلی یورتان، کلییر و همچنین روغن هایی چون بزرک و جلا میباشند. پیگمنت های متالیک بدلیل اینکه برپایه فلز هستند در معرض هوا واکنش پذیر هستند از این رو توصیه میشود همواره یک لایه رزین یا لاک در انتهای کار بر روی قطعه مورد نظر اجرا شود.
پیگمنت های متالیک بدلیل اینکه بر پایه فلزات هستند از این رو در معرض هوا و رطوبت واکنش می دهند و رنگشان تیره یا سبز میشود از این رو بهتر از این پیگمنت ها در وارنیش و رزین های پایه آب استفاده نشود. یکی دیگر از علت های تغییر رنگ این پیگمنت ها استفاده از رزین و کلییر های بی کیفیت میباشد. برای جلوگیری از تغییر رنگ این پیگمنت ها توصیه میشود همواره یک لایه رزین یا لاک در انتهای کار بر روی قطعه مورد نظر اجرا شود.
